ПОНЯТТЯ ПОСТНЕКЛАСИЧНИХ ПРАКТИК У СУЧАСНОМУ ФІЛОСОФСЬКОМУ ДИСКУРСІ

Автор(и)

  • Наталія Василівна Ніколаєнко Національний технічний університет України «Київський політехнічний інститут», Ukraine https://orcid.org/0000-0002-1298-2537

Ключові слова:

постнекласичні практики, міждисциплінарність, трансдисциплінарність, габітус, постнекласична раціональність

Анотація

Цивізаційна ситуація ХХI ст.  істотно пов’язана з можливостями, що розгортаються на основі сучасних технологій. Постають нові типи практик, які визначають як «постнекласичні практики». Останніми роками такі  практики є предметом дослідження в галузі філософії науки. У даній статті автор ставить собі за мету представити феномен таких практик в контексті проблемних позицій стосовно визначення їх рис та особливостей.  Мова йде про виникнення нових практичних вимірів у відношенні суб’єкта та об’єкта, людини та природи, які реалізують пізнавальне та практичне ставлення до складних систем, оскільки попередні види практик, що ґрунтувалися на класичній раціональності, виявили свою обмеженість.  

Зазначається, що вивчення постнекласичних практик здійснюється на основі міждисциплінарних та трансдисциплінарних процесів, оскільки досліджуються складні системи, що саморозвиваються та самоорганізуються (живе, людина). Отже,  їх вже не може вивчати одна наука або їх сукупність – потрібні міжнаукові та транснаукові методології.

На підставі проаналізованих точок зору робиться висновок про визначення поняття постнекласичних практик як багатовимірного як за змістом, так і за значимістю у наукових дослідженнях та бутті людини. Поява постнекласичних практик розглядається як наслідок обмеженості класичних практик у ставленні до складних об’єктів, якими є живі системи, суспільство, людина, свідомість тощо. Специфіка постнекласичних практик виявляється у введенні та врахуванні особистості дослідника, а не просто суб’єкта дії, у здатності таких практик передбачати власні зміни в залежності від змін зовнішнього світу.

Біографія автора

Наталія Василівна Ніколаєнко, Національний технічний університет України «Київський політехнічний інститут»

кандидат філос. наук, доцент кафедри філософії, Факультет соціології і права

Посилання

Arshinov, V. I. (2008) Postneklassicheskie praktiki v kontekste problemy konvergirujushhih tehnologij (NBIC-process). Postneklassicheskie praktiki: opredelenie predmetnyh oblastej. (Materialy mezhdunarodnogo mezhdisciplinarnogo seminara). Pod obshhej redakciej professora Astaf’evoj O. N., Moskva : Makspress, 66–75.

Astaf'eva, O. N. (2008) Predislovie : Opredelenie postneklassicheskih praktik kak metodologicheskaja procedura. Postneklassicheskie praktiki : opredelenie predmetnyh oblastej. (Materialy mezhdunarodnogo mezhdisciplinarnogo seminara). Pod obshhej redakciej professora Astaf’evoj O. N., Moskva : Makspress, 6–11.

Bevzenko, L. D. (2008) Postneklassicheskie praktiki v logike gabitual'nyh transformacij. Postneklassicheskie praktiki : opredelenie predmetnyh oblastej. (Materialy mezhdunarodnogo mezhdisciplinarnogo seminara). Pod obshhej redakciej professora Astaf’evoj O.N., Moskva : Makspress,130–142.

Bevzenko, L. D. (2009) Postneklassicheskie praktiki svobody – sociokul'turnye kontury osushhestvlenija. Praktychna filosofija,1, 55–66.

Belichenko, A. V. (2008) Praktika – jeto ne tol'ko praktikuemoe. Postneklassicheskie praktiki: opredelenie predmetnyh oblastej. (Materialy mezhdunarodnogo mezhdisciplinarnogo seminara). Pod obshhej redakciej professora Astaf’evoj O.N., Moskva : Makspress, 205–215.

Budanov, V. G. (2008) Kvantovo-sinergeticheskaja ontologii i postneklassicheskie praktiki. Postneklassicheskie praktiki : opredelenie predmetnyh oblastej. (Materialy mezhdunarodnogo mezhdisciplinarnogo seminara). Pod obshhej redakciej professora Astaf’evoj O.N., Moskva : Makspress, 75–92.

Budanov, V. G. (2008) Metodologija sinergetiki v postneklassicheskoj nauke i v obrazovanii. Moskva : Izdatel'stvo LKI.

Gutner, G. B. (2008) Ponjatie praktik i harakter postneklassicheskogo issledovanija. Postneklassicheskie praktiki : opredelenie predmetnyh oblastej. (Materialy mezhdunarodnogo mezhdisciplinarnogo seminara). Pod obshhej redakciej professora Astaf’evoj O.N., Moskva : Makspress, 60–66.

Gutner, G. B. (2008) Social'nye praktiki i gabitus nauchnogo soobshhestva. Jetos nauki, Moskva : Academia, 338–358.

Delokarov, K. H. (2008) Postneklassicheskie idei i konceptual'nye sdvigi v poznanii. Postneklassicheskie praktiki : opredelenie predmetnyh oblastej. (Materialy mezhdunarodnogo mezhdisciplinarnogo seminara). Pod obshhej redakciej professora Astaf’evoj O.N., Moskva : Makspress,24–31.

Delokarov, K. H. (2008) Postneklassicheskie koncepty i global'nye transformacii. Postneklassicheskie praktiki : opredelenie predmetnyh oblastej. (Materialy mezhdunarodnogo mezhdisciplinarnogo seminara). Pod obshhej redakciej professora Astaf’evoj O.N., Moskva: Makspress, 197–205.

Dobronravova, I. S. (1990) Sinergetika: stanovlenie nelinejnogo myshlenija. Kiev : Lybid'.

Dobronravova, I. S. (2003) Prichinnost' i celostnost' v sinergeticheskih obrazah mira. Praktychna filosofija,1, 6–10.

Dobronravova, I. S. (2006) Nauchnaja racional'nost' v postneklassicheskoj perspektive. Totallogy,15–16, 210–222.

Dobronravova, I. S. (2006) Prichinnost' v sinergetike: spontannoe vozniknovenie dejstvujushhej prichiny. Spontannost' i determinizm. Moskva, 212–224.

Dobronravova, I. S. (2008) Filosofija nauki kak prakticheskaja filosofija. Postneklassicheskie praktiki: opredelenie predmetnyh oblastej. (Materialy mezhdunarodnogo mezhdisciplinarnogo seminara). Pod obshhej redakciej professora Astaf’evoj O.N., Moskva : Makspress, 31–36.

Dobronravova, I. S., Sydoren, L. I. (2008) Filosofija ta metodologija nauky: pidruchnyk. Kyi'v : Vydavnycho-poligrafichnyj centr «Kyi'vs'kyj universytet».

Dobronravova, I. S. (2009) Filosofija nauki kak prakticheskaja filosofija : situacija postneklassiki i vozmozhnost' svobody. Praktychna filosofija, 1,43–53.

Kaganova, Z. V. (2004) Postmodernizm, nauka, biologija. Biologija i kul'tura, Moskva : Kanon +, 135–149.

Kizima, V. V. (2008) Postneklassicheskie praktiki : divergencija i istok Postneklassicheskie praktiki : opredelenie predmetnyh oblastej. (Materialy mezhdunarodnogo mezhdisciplinarnogo seminara). Pod obshhej redakciej professora Astaf’evoj O.N., Moskva : Makspress, 42–52.

Kizima, V. V. (2009) Prakticheskaja filosofija kak postneklassicheskie praktiki i svoboda. Praktychna filosofija, 1,66–79.

Kijashhenko, L. P. (2008) Postneklassicheskie praktiki: fundamental'no-prikladnoj aspekt. Postneklassicheskie praktiki : opredelenie predmetnyh oblastej. (Materialy mezhdunarodnogo mezhdisciplinarnogo seminara). Pod obshhej redakciej professora Astaf’evoj O.N., Moskva : Makspress, 12–23.

Ryzhko, V. A. (2008) «Opyt» – «praktika» – «praktiki». Postneklassicheskie praktiki : opredelenie predmetnyh oblastej. (Materialy mezhdunarodnogo mezhdisciplinarnogo seminara). Pod obshhej redakciej professora Astaf’evoj O.N., Moskva : Makspress, 52–60.

Svirskij, Ja. I. (2008) Postneklassicheskie praktiki. Postneklassicheskie praktiki : opredelenie predmetnyh oblastej. (Materialy mezhdunarodnogo mezhdisciplinarnogo seminara). Pod obshhej redakciej professora Astaf’evoj O.N., Moskva : Makspress, 37–42.

Sydorenko, L. I. (2009) Biologija ХХI st. : metodologichni propozycii' v konteksti postneklasychnoi' racional'nosti. Praktychna filosofija, 4 (34), 3–9.

Stepin, V. S. (2008) O filosofskih osnovanijah sinergetiki. Sinergetika. Budushhee mira i Rossii. Pod redakciej G.G. Malineckogo. Moskva : izdatel'stvo LKI, 17–22.

Stepin, V. S. (2006) Filosofija i jepoha civilizacionnyh peremen. Voprosy filosofii, 2,16–26.

Stepin, V. S. (2006) Filosofija nauki. Obshhie problemy : uchebnik dlja aspirantov i soiskatelej nauchnoj stepeni kandidata nauk. Moskva : Gardariki.

Stepin, V. S. (2008) Jevoljucija jetosa nauki : ot klassicheskoj k postneklassicheskoj racional'nosti. Jetos nauki. Moskva : Academia, 21–47.

Telizhenko, L. V. (2008) Antropologicheskaja specifika postneklassicheskih praktik. Postneklassicheskie praktiki : opredelenie predmetnyh oblastej. (Materialy mezhdunarodnogo mezhdisciplinarnogo seminara). Pod obshhej redakciej professora Astaf’evoj O.N., Moskva : Makspress, 185–194.

##submission.downloads##

Опубліковано

2014-06-03

Номер

Розділ

Філософія